در توئیتر نوشتهاند (و با حفظِ رسمالخط نقل میکنم):
۶ماه پیش احتمال حمله ای ایذایی و تحریک آمیز علیه ایران ۲۳ درصد بود، با انتخاب ترامپ ۵۴ درصد ناگهان، اینک در محاسبات داخلی به ۸۰ درصد رسیده
یک زمانی بود که مدرک میخواستیم؛ حالا میشود اصلاً معنای حرف را پرسید.
خيلى خوب بود! :))
روحمان (ان شاء الله كه وجود دارد) شاد شد. به هر حال، اينجور حرف زدن هم هنرى است، و البته كارِ هر كسى نيست.
ویتگنشتاین میگفت که زبان ابزار است. من خودم مستقیماً این توئیت را دیدم و شکی در معنا نداشتم. زبان رسالت خود را به انجام رسانده است.
اینکه در موردِ جملهی نقلشده "شکی در معنا" نداشتهاید البته مهم است. با این حال، برای فایدهبردنِ بیشتر، ممنون خواهم شد ارجاعِ دقیقی به ویتگنشتاین بدهید تا خوانندگان بتوانند معنا و درستیِ حرفی که نقل کردهاید را (و احتمالاً استدلالِ ویتگنشتاین برای آن را) بررسی کنند.
من قطعا سواد فلسفی شما را ندارم و مطالب شما را هم به مثابه تلمذ میخوانم، اندکی که در مورد ویتگنشتاین خواندم اینگونه برداشت کردم که در مرحله اول تفکر فلسفیاش به دنبال رابطه دال و مدلول در زبان بود اما در مرحله دوم این نگرش را کنار گذاشت و بیشتر به این روی آورد که زبان به مثابه ابزار بین کسانی که با هم ارتباط برقرار میکنند عمل میکند. یعنی کسی که بیرون از دایره دو نفر که ارتباط خاصی با هم دارند باشد شاید به هیچ وجه و از هیچگونه استنباط دال و مدلولی متوجه مقصود آنها از کلماتی که به کار میبرند نشود. به خاطر همین هم مثلا ما گفتگوهای زبان غیررسمی نوجوانان را درنمییابیم و آنها به خوبی متوجه هم میشوند. شبکههای اجتماعی هم به سبب اختصار نوعی زبان خود را پروردند که جسارتا عرض کردم که مقصود این توئیت از منظر من واضح است، هرچند شاید شواهد و مدارک کافی برای آن موجود نباشد.
بیایید مستقل از اینکه چه ایدهای را به کدام ویتگنشتاین نسبت میدهیم ببینیم حرفِ نقلشده واقعاً یعنی چه. آیا حملهی امریکا به ایران چیزی است مثلِ پرتابِ یک تاسِ همگن؟ آیا چیزی است مثلِ پیشبینیِ سازمانِ هواشناسی که میگوید فردا به احتمالِ ۳۰ درصد باران میبارد (و قاعدتاً این عدد را با نگاه به مجموعهی وسیعی از دادهها بهدست میدهند–دادههایی در موردِ روزهایی با فشار و دمایی شبیه به امروز)؟ بر چه مبنایی قرار است این عددها (۲۳ درصد و غیره) به حملهی امریکا به ایران نسبت داده شود؟ معنای حرفِ نقلشده چیست؟ آیا صادق است؟ چه چیزی اگر رخ بدهد خواهیم گفت که کاذب است؟
ترکیب "احتمالِ حمله" مشکل داره؟
روشن نیست که صحبت از اینکه احتمالِ حملهی امریکا به ایران مثلاً ۲۳ درصد است یعنی چه: بهنظر نمیرسد که این رویدادْ تکرارپذیر باشد و به نظر نمیرسد که دادههای زیادی داشته باشیم از رفتارِ امریکا در شرایطِ مشابه (نظیرِ آنچه در موردِ پیشبینیِ وضعِ هوا داریم) که بشود به معنای معقولی نتیجه گرفت که احتمالِ حملهی امریکا ۲۳ درصد یا ۵۴ درصد یا ۸۰ درصد است.
۱. مستحب مؤکد است که آدم محترم مطلقاً چیزی نخواند از آدمی که «دوستِ بسیار عزیز و نازنین»ش او را نمونهی زندهی «بیسوادی، کلیگویی، پرتگویی» مینامد که«همچنان این عادت را دارد که بیمسئولیت و ول بنویسد.»
۲. اگر آن آدم محترم ترکِ این مستحب کرد، صرفِ وقت برای نقل و نقد مطلب خوانده شده اکیداً مکروه است.