از جستارِ لاک قبلاً فقط بخش‌هایی از کتابِ سوم را خوانده بودم. حالا جستار را از اول شروع کرده‌ام و تقریباً به میانه‌اش رسیده‌ام. از بحث‌هایی که تا اینجا به لحاظِ محتوا برایم آشناتر بوده یکی فصلِ بیست‌وهفتم از کتابِ دوم بوده است که لاک دارد برایمان نظرش در موردِ هویّتِ شخصی را توضیح می‌دهد—با بخشِ مهمی از محتوای فصل به لطفِ کتابِ فوق‌العاده‌ی جان پری آشنا هستم.

تعدادِ زیرنویس‌های لاک در این سیصدوچند صفحه بسیار کم  بوده است، که عمدتاً کوتاه و ارجاعی‌اند (عمدتاً به کتابِ مقدس و به آثاری رومی)، غیر از یکی در قسمتِ هشتمِ همان فصلِ بیست‌ونهم که خودِ آقای لاک در زیرنویس‌ْ گفت‌وگویی را برایمان ترجمه می‌کند که در متن به فرانسه آورده. اما ناگهان در فصلِ بیست‌وهشتم می‌رسیم به زیرنویسی هشتادوهشت سطری. فصلِ بسیار جالبی است درباره‌ی اخلاق، و لاک می‌گوید که با ارجاع به یکی از این سه نوع قانون است که در موردِ راستی و کژیِ اخلاقی قضاوت می‌کنیم: (۱) قانونِ الهی، (۲) قانونِ مدنی، (۳) اینکه جامعه چه چیزی را فضیلت یا رذیلت می‌انگارد. توضیح‌ِ لاک در پایانِ II.xxviii.11 به گوشِ من معقول و زیبا است:

And therefore Men, without renouncing all Sense and Reason, and their own Interest, which they are so constantly true to, could not generally mistake, in placing their Commendation and Blame on that side, that really deserved it not. Nay, even those Men, whose Practice was otherwise, failed not to give their Approbation right, few being depraved to that Degree, as not to condemn, at least in others, the Faults they themselves were guilty of: whereby even in the Corruption of Manners, the true Boundaries of the Law of Nature, which ought to be the Rule of Vertue and Vice, were pretty well preserved. So that even the Exhortations of inspired Teachers have not feared to appeal to common Repute. Whatsoever is lovely, whatsoever is of good report, if there be any Vertue, if there be any praise, etc. Philippians 4.8.

در موردِ همین ارجاعِ لاک به نحوه‌ی عملِ اجتماع است که جیمز لؤد در پیشگفتارِ کتاب‌اش لاک را نقد می‌کند. زیرنویسِ غول‌آسای لاک—که در ویراستِ دوم (۱۶۹۴) به کتاب اضافه شده—در پاسخ به لؤد است. (و این آقای لؤد در زمانِ ما از معروف‌ترین کسان نیست: در زمانِ نگارشِ این مطلبِ وبلاگی، حتی در ویکیپدیای انگلیسی مدخلی نیست که حتی جزئاً درباره‌ی او باشد.) و، اگر چیزی را نادیده نگرفته باشم، این زیرنویسْ دومین جایی از آغازِ فصلِ اول است که لاک نشانه‌های نقلِ قول را به‌کار گرفته است (می‌دانیم که این نشانه‌ها حتی در کاوش‌ِ اولِ هیوم هم بسیار کم‌کاربردند).